Περιγραφή
Οι επιχειρήσεις και γενικά οι κάθε είδους οργανισμοί στελεχώνονται και διοικούνται από ανθρώπους. Χωρίς ανθρώπους δεν υφίστανται επιχειρήσεις. Κατ’ επέκταση, οι εργαζόμενοι αποτελούν τον πιο καθοριστικό συντελεστή παραγωγής, για να λειτουργήσει και επιτύχει τους στόχους της μια επιχείρηση. Τις μεγάλες και επιτυχημένες επιχειρήσεις τις κάνουν άνθρωποι, αλλά και επιχειρήσεις κλείνουν ή είναι ελάχιστα αποδοτικές επειδή οι εργαζόμενοι σ’ αυτές δεν μπορούν, δεν ξέρουν ή και δεν θέλουν να συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων τους. Τη διαφορά την κάνουν οι άνθρωποι, είτε αυτοί διοικούν είτε απλά εκτελούν. Τα μηχανήματα, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, οι εγκαταστάσεις και γενικά οι άλλοι συντελεστές παραγωγής, ούτε σκέπτονται, ούτε μαθαίνουν, ούτε προσπαθούν, ούτε βέβαια θέτουν στόχους και αποφασίζουν για το τι, πόσο και πώς θα πράξουν, ούτε απεργούν και ούτε ζητούν ανταμοιβές. Αλλά και δεν παρακινούνται, δεν δρουν συλλογικά και δεν έχουν προσδοκίες και ανάγκες να ικανοποιήσουν. Όλα αυτά χαρακτηρίζουν την ανθρώπινη φύση και δράση.
Γι’ αυτό η διοίκηση των εργαζομένων, στο ιδιαίτερο εργασιακό και κοινωνικό περιβάλλον της κάθε επιχείρησης, είναι έργο δύσκολο, πολύπτυχο και απαιτεί γνώση και τέχνη, από όσους είναι υπεύθυνοι για την αξιοποίηση τους είτε αυτοί αποτελούν τη Διεύθυνση Ανθρώπινων Πόρων είτε είναι τα γραμμικά (κυρίως) αλλά και επιτελικά στελέχη.
Το βιβλίο αυτό γράφτηκε για να εξετάσει και παρουσιάσει τα βασικά θέματα που αφορούν την σύγχρονη και αποτελεσματική διοίκηση των εργαζομένων, ώστε αυτοί να καταστούν ικανοί, να θέλουν και τελικά να συμβάλλουν στη ν επίτευξη των στόχων της επιχείρησης. Τα θέματα αυτά ούτε πρώτη φορά εξετάζονται στη βιβλιογραφία, ούτε πρώτη φορά αντιμετωπίζονται στην πράξη. Αντιθέτως, απ’ όταν απαιτήθηκε συλλογική εργασία και προσπάθεια (για την επίτευξη στόχων), τα θέματα αυτά διερευνήθηκαν, μελετήθηκαν και αντιμετωπίσθηκαν, ώστε σήμερα να υπάρχει αρκετή και συγκεκριμένη τεχνογνωσία, για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του ανθρώπινου παράγοντα.
Η τεχνογνωσία, γι’ αυτά τα θέματα, παρουσιάζεται στα επί μέρους κεφάλαια του βιβλίου και συγκεκριμένα:
Κεφάλαια
Στο πρώτο κεφάλαιο εξετάζεται το θέμα του προγραμματισμού των ανθρωπίνων πόρων. Ποιοι παράγοντες τον επηρεάζουν; Ποιες μέθοδοι πρόβλεψης της ζήτησης και προσφοράς εργατικού δυναμικού εφαρμόζονται;
Η στελέχωση μιας επιχείρησης γίνεται σωστά όταν γνωρίζει κανείς τι έργο εκτελείται σε κάθε θέση εργασίας και τι προσόντα απαιτείται να έχει ο (υποψήφιος) φορέας αυτής. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται το θέμα αυτό.
Το τρίτο κεφάλαιο εξετάζει τη μεθοδολογία και τις πηγές προσέλκυσης του απαιτούμενου προσωπικού, τόσο από την αγορά εργασίας όσο και μέσα από την ίδια την επιχείρηση.
Το καθοριστικό, για την κατάλληλη στελέχωση μιας επιχείρησης, θέμα της επιλογής υποψηφίων παρουσιάζεται αναλυτικά στο τέταρτο κεφάλαιο.
Η σκοπιμότητα υποδοχής, στη ν επιχείρηση, των νεοπροσληφθέντων και η μεθοδολογία υποδοχής τους αναπτύσσονται στο πέμπτο κεφάλαιο.
Η εκπαίδευση κι ανάπτυξη των ανθρωπίνων πόρων αποτελεί το αντικείμενο του έκτου κεφαλαίου. Οι μέθοδοι διάγνωσης των εκπαιδευτικών αναγκών, οι μέθοδοι εκπαίδευσης και ανάπτυξης των εργαζομένων καθώς και οι μέθοδοι αξιολόγησης των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων παρουσιάζονται εκτενώς στο κεφάλαιο αυτό.
Στο έβδομο κεφάλαιο αναπτύσσεται εκτενώς το θέμα της αμοιβής των εργαζομένων και συγκεκριμένα: τα κριτήρια αμοιβής της εργασίας, ο υπολογισμός των μισθολογικών κλιμακίων, οι μέθοδοι αμοιβής, καθώς και τα συστήματα κινήτρων για εργατοτεχνικό προσωπικό και στελέχη.
Ο σκοπός και η διαδικασία της αξιολόγησης της απόδοσης εργαζομένων, οι μέθοδοι αξιολογήσεως τους καθώς και τα σφάλματα που γίνονται από την πλευρά των αξιολογητών, αποτελούν το αντικείμενο του όγδοου κεφαλαίου.
Στο ένατο κεφάλαιο παρουσιάζονται ειδικά θέματα εργασιακών σχέσεων, που επηρεάζουν σε καθημερινή βάση τις σχέσεις διοικούντων και υφιστάμενων, όπως είναι η εφαρμογή του κανονισμού εργασίας, η τήρηση της πειθαρχίας και η αντιμετώπιση παραπόνων.
Παραρτήματα
Το βιβλίο περιλαμβάνει επίσης και τρία παραρτήματα, που αφορούν:
Τους πτυχιούχους, υποψηφίους, για την αγορά εργασίας για το πώς να συντάσσουν το βιογραφικό τους σημείωμα και τι πρέπει να γνωρίζουν για τη συνέντευξη επιλογής (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α).
Τους υπεύθυνους επιλογής υποψηφίων, για το ποια χαρακτηριστικά και προσόντα των υποψηφίων να εξετάζουν, κατά τη συνέντευξη επιλογής (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β).
Τους υπεύθυνους διοργάνωσης εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σεμιναρίων. Παρουσιάζονται υποδείγματα ερωτηματολογίου για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και των εισηγητών (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ).
Σε ποιους απευθύνεται
Το βιβλίο, βασισμένο στη σύγχρονη βιβλιογραφία και τις σύγχρονες πρακτικές που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις, απευθύνεται:
Στους φοιτητές και φοιτήτριες, που σπουδάζουν διοίκηση επιχειρήσεων ή και ιδιαίτερα διοίκηση ανθρωπίνων πόρων, ώστε να μελετήσουν και κατανοήσουν τις στρατηγικές και πολιτικές, τα συστήματα και τις διαδικασίες που απαιτούνται για την αποτελεσματική διοίκηση των εργαζομένων.
Στα γραμμικά, κυρίως, αλλά και επιτελικά στελέχη της κάθε επιχείρησης, που καθημερινά αντιμετωπίζουν την πρόκληση και τα προβλήματα για τη στελέχωση (των τμημάτων τους), την εκπαίδευση και ανάπτυξη των υφισταμένων τους, την ανταμοιβή τους, την αξιολόγηση της απόδοσης τους και τη βελτίωση των εργασιακών σχέσεων.
Στα στελέχη της Διευθύνσεως Ανθρωπίνων Πόρων, ώστε αυτά (εφαρμόζοντας τη νέα τεχνογνωσία) να καταστούν πιο αποτελεσματικά, στο συμβουλευτικό τους ρόλο για την αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού και να διευρύνουν τη συμβολή τους σε στρατηγικά θέματα ανθρωπίνων πόρων.
Στ’ ανώτατα στελέχη των επιχειρήσεων, για τη διαμόρφωση στρατηγικών, ώστε να καταστήσουν το εργατικό δυναμικό το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της επιχείρησης τους, στη σύγχρονη κι απαιτητική παγκόσμια οικονομία.
